Psikoloji, sosyoloji ve biyolojinin sosyal medya ile birlikte adeta ikinci baharını yaşıyor. Bilindik teoriler yeni alışkanlığımız olan internet ve sosyal medya kullanımının 5N1K’sını çözümlemek için yeniden yorumlanıyor.

Psikoloji öğrenciliğim boyunca okuduğum en işlevsel teoriye sahip olan psikologlardan biri de Abraham Maslow’du. Anımsayamayanlara yardımcı olmak gerekirse, ‘İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ 1943 yılında A Theory of Human Motivation yayınında yer alan bir teoridir.

Diğer psikologların aksine, Maslow akıl hastalıklarına değil “sağlıklı insan” çalışmalarına odaklanmış ve araştırmasını da üniversite öğrencilerinin %1’lik en sağlıklı popülasyonuyla gerçekleştirmiştir.

Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi teorisine göre tüm insanların 5 farklı gereksinimi vardır.

Fizyolojik İhtiyaçlar

İnsanoğlunun en temel ihtiyaçlarıdır. Yaşamak için vücudumuzun suya, yemeğe ve havaya ihtiyacı vardır.

Güven İhtiyacı

Kişinin fiziksel ihtiyaçları karşılandığında, ortaya çıkan bir diğer ihtiyacın güvenlik olduğu düşünülür. Teoriye göre bu, hastalık ya da kazalar karşı kişisel güvenlik, finansal güvenlik, sağlık ve barınmayı içermektedir.

Sevgi ve Aidiyet İhtiyacı

Teoriye göre, kişinin fizyolojik ve güvenlik ihtiyaçlarından sonra, üçüncü önemli ihtiyacı olan sevgi ve aidiyet ihtiyacı gelmektedir. Maslow bu ihtiyaçların arkadaşlık, samimiyet ve aileyi kapsadığının altını çizmektedir.

Saygınlık/ Özdeğer

Maslow’a göre her insan diğerleri tarafından saygınlık görmek ister. Önceki üç ihtiyaç karşılandığında, Maslow’un en popüler ihtiyacı olan başkaları tarafından kabul görme ve değer verilme hisleridir.

Kendini Gerçekleştirme

Maslow’un hiyerarşisindeki son aşama Kendini Gerçekleştirmedir. Bundan önceki diğer ihtiyaçlar karşılandığı koşulda kişi doğal olarak kendi maksimum potansiyellerine ulaşmak için ve gelişimini devam ettirmek için çaba harcayacaktır.

 

İnfografikte kişinin, piramidin ilk basamağı olan fiziksel ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra geriye kalan Güven, Sevgi ve Aidiyet, Saygınlık ve Kendini Gerçekleştirme ihtiyaçlarının sosyal medya ağları ile eşleştirildiğini görüyoruz.

İş, aile ya da kaynaklarla ilgili güveni LinkedIn üzerinden sağlıyorken; arkadaşlık ya da seksüel ihtiyaçlar google ve facebook’la eşleşmiş durumda. Özgüven, başarı, saygınlık ihtiyaçları kısmen Twitter’da karşılanırken; mükemmel olan kendini gerçekleştirme ihtiyacını ise bloglarımızda gideriyoruz.

Maslow 70 sene önceki teorisi ile günümüzdeki yeni alışkanlıklarının aslında ne kadar temel ihtiyaçlar sebebi ile bu kadar hızlı benimsendiğini açıkça gösteriyor.

 

Pelin İnce

pelin.ince@digitalfabrika.com